Được tổ chức nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, hướng tới 50 năm thành lập Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, sự kiện là cột mốc quan trọng, đánh dấu những nỗ lực không ngừng nghỉ trong suốt hơn một thập kỷ qua của tập thể các chuyên gia, cán bộ nghiên cứu của Trung tâm Vũ trụ Việt Nam và Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam để thực hiện thành công một số dự án vệ tinh và từng bước làm chủ được công nghệ.
Sau khi tham quan Bảo tàng Vũ trụ Việt Nam, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng thăm cơ sở vật chất của Trung tâm Vũ trụ Việt Nam tại khu công nghệ cao Hòa Lạc và trồng cây lưu niệm thể hiện cam kết bảo vệ môi trường, phát triển bền vững.
Tiếp theo, Phó Thủ tướng gặp gỡ với tập thể cán bộ Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, lắng nghe ý kiến của cán bộ Trung tâm và thảo luận định hướng phát triển vũ trụ trong tương lai.
Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng chúc mừng Trung tâm Vũ trụ Việt Nam đã ra mắt Bảo tàng Vũ trụ Việt Nam, đồng thời bày tỏ sự ấn tượng, khâm phục, tự hào đối với những nỗ lực của Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và đánh giá cao những trải nghiệm đặc sắc, thú vị mà Bảo tàng đã tạo dựng được.
Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng và các đại biểu cắt băng khai trương Bảo tàng Vũ trụ Việt Nam. (Ảnh: VGP)
Trong thời gian tới, Phó Thủ tướng đề nghị Trung tâm Vũ trụ Việt Nam tập trung vào một số nhiệm vụ.
Thứ nhất, Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cần tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ tại "Chiến lược phát triển và ứng dụng khoa học và công nghệ vũ trụ đến năm 2030" và phát triển được sản phẩm chiến lược là vệ tinh quan sát trái đất tầm thấp "Made in Vietnam". Trong đó, cần lưu ý các đề án, dự án nghiên cứu khoa học phải bám sát yêu cầu của thực tiễn và có lộ trình khả thi.
Thứ hai, chủ động kết nối với hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia, đặc biệt là Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) và các viện, trường, tập đoàn, doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ (như Viettel, hoặc SpaceX, Amazon...). Qua đó, tối ưu hóa nguồn lực đầu tư, tận dụng các cơ chế chính sách đặc thù, kết nối với các chuyên gia, nhà khoa học để thúc đẩy hoạt động nghiên cứu, ứng dụng công nghệ, hình thành các sản phẩm, dịch vụ có sức cạnh tranh để đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước.
Thứ ba, chú trọng công tác đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn của đội ngũ chuyên gia, cán bộ nghiên cứu, các nhà khoa học trẻ, hình thành các nhóm nghiên cứu mạnh trong lĩnh vực khoa học vũ trụ ở tầm khu vực và quốc tế.
Thứ tư, đẩy mạnh hoạt động hợp tác quốc tế; ưu tiên hợp tác với các tổ chức uy tín, các cơ sở nghiên cứu lớn; tranh thủ các nguồn lực, tri thức, công nghệ tiên để bắt kịp, tiến cùng, vươn lên trong lĩnh vực khoa học vũ trụ.
Thứ năm, chủ động nâng cấp, đầu tư mới hạ tầng, trang thiết bị theo tiêu chuẩn quốc tế để đáp ứng nhu cầu động nghiên cứu, phát triển công nghệ và sản phẩm vệ tinh trong bối cảnh mới.
Thứ sáu, đẩy mạnh hoạt động truyền thông và giáo dục STEM. Đặc biệt, Bảo tàng Vũ trụ Việt Nam phải trở thành không gian học tập, truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ; phải trở thành cầu nối giữa khoa học, công nghệ vũ trụ với với đời sống.
Bảo tàng Vũ trụ Việt Nam được khởi công thực hiện từ tháng 10/2022 với tổng diện tích lên đến hơn 3.000m2 bao gồm không gian trưng bày ngoài trời và trong nhà, chia thành 5 khu vực chính với các chủ đề độc đáo.
Không gian ngoài trời là nơi trưng bày các mô hình hành tinh trong hệ mặt trời và một chiếc đồng hồ mặt trời độc đáo.
Không gian trong nhà gồm 2 tầng. Tại tầng 1, khách tham quan sẽ được trải nghiệm các thí nghiệm khoa học cơ bản về ánh sáng, âm thanh, định luật về hấp dẫn của Newton, cũng như tìm hiểu về các hành tinh, ngôi sao, thiên hà, đặc biệt là hệ mặt trời.
Tầng 2 bao gồm 2 khu. Khu trưng bày công nghệ vũ trụ trưng bày những mô hình vệ tinh LOTUSat-1 và các vệ tinh do Việt Nam phát triển, các mô hình tên lửa của nhiều quốc gia, mô hình khoang tàu Trạm Vũ trụ quốc tế ISS. Khu vực ứng dụng công nghệ vũ trụ là nơi thể hiện những đóng góp của khoa học và công nghệ vũ trụ trong đời sống hàng ngày, từ dự báo thời tiết cho đến các ứng dụng thông tin liên lạc và định vị toàn cầu.
Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng tham quan Bảo tàng Vũ trụ Việt Nam
Khu vực tháp thiên văn là một điểm nhấn đặc biệt cho khách tham quan với kính thiên văn quang học phản xạ hiện đại với đường kính 500 mm có thể quan sát bầu trời một cách rõ nét.
Một khu vực khác là nhà chiếu mái vòm hình vũ trụ được trang bị hệ thống 6 máy chiếu độ phân giải cao và quy mô 100 ghế ngồi. Mái vòm cong tạo cảm giác có chiều sâu giống hiệu ứng 3D, tái hiện hình ảnh chân thực về bầu trời và các vì sao giúp người xem có trải nghiệm như đang bay vào vũ trụ.
Bên cạnh đó, bảo tàng còn thể hiện mối liên kết sâu sắc giữa văn hóa lịch sử Việt Nam với không gian vũ trụ thông qua những bản đồ sao cổ Việt Nam, màn hình tương tác mô phỏng mặt trống đồng, biểu tượng cho thế giới quan của người Việt với hình ảnh mặt trời ở trung tâm và những truyền thuyết gắn với văn hóa Việt như chú Cuội cung trăng, Ngưu Lang – Chức Nữ, những nỗ lực của các thế hệ người Việt thể hiện khát vọng chinh phục không gian, vũ trụ.
Không gian được kết hợp hiệu ứng ánh sáng, kỹ thuật mô phỏng tiên tiến cùng hệ thống mô hình vệ tinh, hành tinh, tên lửa được chế tác tỉ mỉ. Các trưng bày được sắp xếp theo dòng chảy thời gian, từ sự hình thành vũ trụ đến những thành tựu hiện tại và định hướng tương lai. Công trình hứa hẹn trở thành điểm đến giáo dục, khơi dậy đam mê khoa học vũ trụ, đặc biệt trong thế hệ trẻ.
Sau lễ khai trương, Bảo tàng Vũ trụ Việt Nam sẽ lên kế hoạch mở cửa phục vụ tham quan thử nghiệm.